วิธีการทำครามเปียก
ส่วนผสมสำหรับก่อหม้อนิล (หม้อคราม) บ้านแม่วีรวรรณ แสนสุข (แม่วี) บ้านคำนางโอก
- น้ำด่าง ส่วนประกอบ คือ น้ำเปล่า + ขี้เถ้าขี้เหล็ก
- เนื้อคราม 2 กิโลกรัม
- มะขามเปียก (มะขามเปรี้ยว เอาแต่เนื้อ) 2 ขีด
- ปูนขาว ½ แก้ว ประมาณ 50 – 70 มิลลิลิตร
- น้ำตาลทรายแดง 3 ช้อนโต๊ะ
- เหล้าขาว 1-2 เป๊ก
วิธีการทำครามเปียก
1. เก็บใบครามจากต้นคราม แช่น้ำเปล่า เติมน้ำเปล่าให้ท่วมใบคราม แช่ไว้ประมาณ 1 วัน (เช่น แช่ตอนเช้า ให้พลิกกลับใบครามตอนเย็น ปล่อยทิ้งไว้ข้ามคืน) จะเห็นเป็นสีคราม จึงนำมากรองเอาน้ำ จากนั้นใส่ปูนขาวอีก 1 แก้ว โดยปูนขาวที่ใช้ควรเป็นเนื้อปูนขาวที่กรองละเอียด (เอาตะกอนที่ตกค้างออกให้หมด)
2. ผสมน้ำครามกับปูนขาวเข้าด้วยกัน จากนั้น ใช้ไม้ยอกน้ำคราม (กระทุ้ง ๆ) ให้เป็นสีเหลืองอมเขียว จนกว่าจะมีฟองขึ้น เวลายอก (กระทุ้ง) ฟองจะจม และมีเสียง (ฟองเบา) จะปิดฝา ทิ้งไว้ 1 คืน
3. จากนั้นรินน้ำใสออก และกรองอีก 1 ครั้ง ทำจนกว่าจะได้เนื้อครามที่ตกค้างอยู่ ในภาชนะที่กรอง นำเนื้อครามใส่ถังเก็บไว้เพื่อเตรียมย้อม
